اقامت دائم انگلستان پس از تحصیل – مسیرهای مهاجرتی بعد از ویزای کار و شرایط لازم

هدف نهایی بسیاری از دانشجویان بین‌المللی که در دانشگاه‌های معتبر بریتانیا مشغول به تحصیل می‌شوند، تنها اخذ مدرک نیست، بلکه دستیابی به اقامت دائم انگلستان پس از تحصیل و استفاده از فرصت‌های شغلی بلندمدت در این کشور است. اگرچه ویزای تحصیلی به خودی خود منجر به اقامت دائم نمی‌شود، اما دروازه‌ای طلایی برای ورود به مسیرهای اقامتی پیچیده‌تر و حیاتی‌تر فراهم می‌کند. فرآیند تبدیل شدن از یک دانشجو به یک مقیم دائم (Settled Person) در بریتانیا، یک مسیر چندمرحله‌ای و نیازمند برنامه‌ریزی دقیق است که در هسته آن، تبدیل شدن به یک نیروی کار ماهر و موفق قرار دارد. در این مقاله تخصصی، ما مراحل گذر از ویزای کار پس از تحصیل به ویزای کاری بلندمدت و در نهایت، کسب وضعیت اقامت دائم انگلستان پس از تحصیل (معروف به ILR) را به طور دقیق و بر اساس قوانین اداره مهاجرت بریتانیا (Home Office) تشریح خواهیم کرد. درک این مسیرها و الزامات آن‌ها، برای هر فارغ‌التحصیلی که آینده شغلی خود را در UK جستجو می‌کند، کاملاً حیاتی است.

مدارس و کالج های انگلستان

گام اول: تبدیل ویزای تحصیلی به ویزای کاری مسیر Graduate Route

مهم‌ترین ابزار ویزایی که دولت بریتانیا برای تسهیل رسیدن دانشجویان به اقامت دائم انگلستان پس از تحصیل در اختیار آن‌ها قرار داده است، ویزای فارغ‌التحصیلی یا Graduate Route است. این ویزا، به عنوان یک پل ارتباطی حیاتی عمل می‌کند و به دانش‌آموختگان اجازه می‌دهد تا پس از فارغ‌التحصیلی، بدون نیاز به داشتن پیشنهاد شغلی (Job Offer) یا اسپانسرشیپ، در این کشور بمانند و به دنبال شغل مناسب بگردند. این دوره فرصت حیاتی، دو سال برای فارغ‌التحصیلان مقطع کارشناسی و کارشناسی ارشد، و سه سال برای دانش‌آموختگان مقطع دکترا است.

· ویزای کار پس از تحصیل

ویزای Graduate Route یک فرصت بسیار ارزشمند و البته غیرقابل تمدید است که هدف اصلی آن، کمک به فارغ‌التحصیلان برای ورود بدون مانع به بازار کار بریتانیا محسوب می‌شود. در طول مدت این ویزا، فرد می‌تواند در هر شغلی مشغول به کار شود یا حتی کسب و کار خود را راه‌اندازی کند، اما مهم‌ترین وظیفه او در این دوره، پیدا کردن یک کارفرمای دارای مجوز حمایت (Licensed Sponsor) است که بتواند ویزای او را به یکی از مسیرهای طولانی‌مدت کاری تبدیل کند. در واقع، این ویزا به طور مستقیم به اقامت دائم انگلستان پس از تحصیل نمی‌انجامد، بلکه بستری زمانی فراهم می‌آورد تا فرد بتواند شرایط ویزای کاری بلندمدت پنج ساله را که در نهایت به ILR ختم می‌شود، کسب نماید. کوتاهی در تبدیل موفقیت‌آمیز این ویزا به یک مسیر کاری اسپانسرشیپ‌دار، به معنای پایان سفر مهاجرتی دانشجو در بریتانیا خواهد بود و نیاز به برنامه‌ریزی و اقدام سریع را برجسته می‌سازد.

· شرایط کلیدی ویزای کارگر ماهر (Skilled Worker Visa) برای اسپانسرشیپ

مسیر ویزای کارگر ماهر (Skilled Worker Visa) رایج‌ترین و مستقیم‌ترین راه برای دستیابی به اقامت دائم انگلستان پس از تحصیل است که نیازمند برآورده شدن مجموعه‌ای از شرایط کلیدی بر اساس سیستم امتیازدهی بریتانیا است. مهم‌ترین این شرایط شامل داشتن گواهی حمایت (Certificate of Sponsorship – CoS) از یک کارفرمای مجاز، احراز یک شغل در لیست مشاغل ماهر (Skill Level RQF 3 یا بالاتر) و همچنین دریافت حداقل آستانه حقوق (Minimum Salary Threshold) تعیین‌شده توسط Home Office است. این آستانه حقوق به صورت سالانه یا ساعتی مشخص می‌شود و هدف آن تضمین این است که نیروی کار خارجی تنها برای جبران کمبود نیروی کار در سطوح حرفه‌ای استخدام می‌شود. متقاضی باید بتواند با ارائه مدارک لازم، تسلط خود بر زبان انگلیسی در سطح B1 را نیز اثبات کند. این ویزا معمولاً برای یک دوره پنج ساله صادر می‌شود و تمام این مدت، به صورت پیوسته، در مسیر رسیدن به اقامت دائم انگلستان پس از تحصیل محاسبه خواهد شد.

مسیرهای اصلی مهاجرتی برای اخذ اقامت دائم 

اخذ اقامت دائم انگلستان پس از تحصیل که به آن Indefinite Leave to Remain (ILR) یا مجوز نامحدود اقامت نیز گفته می‌شود، هدف غایی این فرآیند است. این مرحله زمانی قابل دستیابی است که فرد به طور موفقیت‌آمیزی از طریق یکی از ویزاهای کاری طولانی‌مدت، شرط مدت اقامت مداوم را برآورده کرده باشد. مدت زمان استاندارد برای این امر پنج سال است، اما برخی مسیرهای خاص، امکان اخذ ILR را در مدت زمان کوتاه‌تری نیز فراهم می‌آورند.

مسیر استاندارد ۵ ساله، ویزای کارگر ماهر و محاسبات اقامت مداوم

مسیر پنج‌ساله، معمولاً از طریق ویزای Skilled Worker Visa طی می‌شود و متقاضی باید بتواند اثبات کند که در طول این دوره، تمامی شرایط ویزای خود را به طور کامل رعایت کرده است. مهم‌ترین شرط در این مسیر برای رسیدن به اقامت دائم انگلستان پس از تحصیل، رعایت قانون اقامت مداوم (Continuous Residence) است. بر این اساس، متقاضی نباید در هیچ دوره دوازده ماهه‌ای در طول پنج سال، بیش از ۱۸۰ روز خارج از بریتانیا سپری کرده باشد. این قانون ۱۸۰ روزه، یک معیار سخت‌گیرانه است که اداره مهاجرت با دقت تمام آن را از طریق سوابق سفر متقاضی رصد می‌کند و هرگونه غیبت بیش از حد مجاز، می‌تواند منجر به رد درخواست اقامت دائم شود. رعایت دقیق آستانه حقوق و پرداخت منظم مالیات و بیمه ملی (National Insurance) در طول پنج سال نیز جزو الزامات حیاتی این مسیر به شمار می‌روند.

• تکمیل ۵ سال اقامت قانونی و مداوم در بریتانیا تحت یک ویزای واجد شرایط
• عدم نقض قانون غیبت طولانی‌مدت (بیش از ۱۸۰ روز در هر ۱۲ ماه).
• برآورده کردن شرط حداقل حقوق که در زمان درخواست ILR بازبینی می‌شود.
• قبولی در آزمون دانش زندگی در انگلستان (Life in the UK Test).

· مسیرهای سریع‌تر (۳ ساله) – ویزای استعداد جهانی و نوآفرینی

برای فارغ‌التحصیلانی که دارای دستاورد های استثنایی یا ایده‌های تجاری نوآورانه هستند، مسیر های تسریع‌ شده‌ای برای اخذ اقامت دائم انگلستان پس از تحصیل وجود دارد که مدت زمان لازم برای رسیدن به ILR را به سه سال کاهش می‌دهد. ویزای استعداد جهانی (Global Talent) برای افرادی طراحی شده است که در زمینه‌های علمی، هنری، فناوری یا تحقیقاتی به شهرت بین‌المللی دست یافته‌اند و توسط یک نهاد معتبر (مانند آکادمی‌های سلطنتی یا Arts Council England) تأیید شده‌اند. همچنین، ویزای نوآفرینی (Innovator Founder) برای کسانی است که یک ایده تجاری کاملاً جدید، قابل دوام و مقیاس‌پذیر دارند و توسط یکی از نهادهای تأیید کننده بریتانیا حمایت می‌شوند. این مسیرها برای تعداد کمتری از متقاضیان قابل دسترس هستند، اما پاداش آن‌ها، یعنی کاهش دو سال از انتظار برای اقامت دائم، یک مزیت بسیار چشمگیر محسوب می‌شود.

· مسیر اقامت خانوادگی (Spousal/Partner Visa) به عنوان یک جایگزین

یکی دیگر از مسیرهای ممکن برای دستیابی به اقامت دائم انگلستان پس از تحصیل، استفاده از ویزای خانواده یا همسر است. اگر فرد با یک شهروند بریتانیایی یا فردی که خود دارای اقامت دائم (ILR) است ازدواج کند یا در یک رابطه مدنی تأیید شده (Civil Partnership) باشد، می‌تواند از طریق ویزای همسر برای اقامت درخواست دهد. این مسیر نیز مانند ویزای Skilled Worker، معمولاً پس از پنج سال اقامت مداوم در بریتانیا منجر به اخذ ILR می‌شود. با این حال، الزامات مالی (اثبات تمکن مالی برای حمایت از خانواده) و اثبات واقعی بودن رابطه، از مهم‌ترین شرایطی است که متقاضی باید به آن توجه کامل داشته باشد. این مسیر برای افرادی که نتوانسته‌اند حامی مالی (Sponsor) در بازار کار پیدا کنند، می‌تواند یک جایگزین قانونی و معتبر برای رسیدن به اقامت دائم باشد.

الزامات نهایی و حیاتی برای دریافت اقامت دائم (ILR)

صرف برآورده کردن شرط پنج سال اقامت مداوم کافی نیست؛ متقاضی برای تکمیل پرونده اقامت دائم انگلستان پس از تحصیل و اخذ ILR باید دو آزمون حیاتی را با موفقیت پشت سر بگذارد و همچنین عدم غیبت‌های طولانی‌مدت خود را به صورت مستند اثبات کند.

۱. اثبات دانش زبان و زندگی در UK آزمون Life in the UK و سطح زبان B1)

یکی از شرایط غیرقابل مذاکره برای درخواست ILR، اثبات ادغام فرهنگی و زبانی در جامعه بریتانیا است. این امر با دو معیار اندازه‌گیری می‌شود: اول، قبولی در آزمون دانش زندگی در انگلستان (Life in the UK Test) که یک آزمون چندگزینه‌ای درباره تاریخ، قوانین، فرهنگ و سنت‌های بریتانیا است. دوم، ارائه مدرک معتبر دال بر مهارت در زبان انگلیسی در سطح B1 چارچوب مشترک اروپایی، که عموماً در مهارت‌های گفتاری و شنیداری مورد نیاز است. دانش‌آموختگانی که پیش‌تر در دانشگاه‌های بریتانیا تحصیل کرده‌اند، ممکن است از ارائه مدرک زبان معاف شوند، اما آزمون Life in the UK برای تمامی متقاضیان (به جز استثنائات سنی و پزشکی) اجباری است و آمادگی کامل برای آن حیاتی است. این شروط تضمین می‌کنند که فرد به عنوان یک مقیم دائم، قابلیت مشارکت کامل در جامعه بریتانیا را خواهد داشت.

۲. الزامات مالی و عدم غیبت طولانی‌مدت (قانون ۱۸۰ روز)

علاوه بر الزامات زبانی و فرهنگی، فرد متقاضی اقامت دائم انگلستان پس از تحصیل باید از نظر مالی نیز خودکفایی خود را اثبات کند. این امر معمولاً از طریق ارائه سوابق حقوقی و مالیاتی ۵ سال گذشته صورت می‌گیرد که نشان دهد متقاضی در طول مدت اقامت، بار مالی بر دوش دولت نبوده است. همچنین، سوابق حقوقی باید به وضوح نشان دهند که متقاضی در طول مدت ویزای Skilled Worker، آستانه حقوق لازم را به طور کامل کسب کرده است. بار دیگر تأکید می‌شود که رعایت قانون ۱۸۰ روز غیبت در هر دوره ۱۲ ماهه در طول کل پنج سال اقامت، یکی از شروط سخت‌گیرانه اداره مهاجرت است که باید با دقت و از طریق جمع‌آوری تمامی سوابق پاسپورت و مهرهای ورود و خروج، اثبات شود تا درخواست ILR به دلیل نقض اقامت مداوم، رد نشود.

جدول مقایسه‌ای مسیرهای اصلی منتهی به ILR

پرسش ‌های پر تکرار

آیا ویزای Graduate Route (دو ساله) در محاسبه پنج سال اقامت دائم محاسبه می‌شود؟

خیر، ویزای Graduate Route به عنوان یک ویزای موقت و غیرقابل تمدید، در محاسبه دوره پنج ساله برای اقامت دائم (ILR) لحاظ نمی‌شود. هدف اصلی این ویزا صرفاً فراهم کردن فرصت کار و پیدا کردن شغل است. محاسبه پنج سال اقامت مداوم، معمولاً از لحظه‌ای آغاز می‌شود که فرد ویزای Graduate Route خود را به یک ویزای اقامتی واجد شرایط دیگر مانند Skilled Worker Visa (ویزای کارگر ماهر) یا سایر ویزاهای طولانی‌مدت کاری تبدیل می‌کند. بنابراین، فارغ‌التحصیلان باید بلافاصله پس از دریافت ویزای Graduate Route، به صورت فعالانه به دنبال کارفرمای حامی (Sponsor) باشند تا فرصت زمان را از دست ندهند و مسیر اقامت دائم انگلستان پس از تحصیل خود را به موقع فعال کنند.

اگر در طول پنج سال کار، شغل خود را عوض کنم، آیا زمان اقامت مداوم من قطع می‌شود؟

خیر، تغییر شغل در طول دوره پنج ساله باعث قطع شدن مدت زمان اقامت مداوم شما نمی‌شود، به شرطی که شما هرگز از وضعیت ویزای قانونی خارج نشوید. هر بار که شغل خود را تغییر می‌دهید، باید مطمئن شوید که کارفرمای جدید شما نیز دارای مجوز حمایت است و به محض پایان یافتن قرارداد قبلی یا قبل از منقضی شدن ویزای فعلی، برای یک ویزای Skilled Worker جدید با حمایت کارفرمای جدید درخواست دهید. مهم‌ترین نکته این است که همواره تحت یک ویزای کاری واجد شرایط باشید و هیچ فاصله زمانی‌ای بین ویزاهای شما ایجاد نشود. این انتقال باید به صورت حرفه‌ای و با در نظر گرفتن کلیه قوانین Home Office انجام شود تا خدشه‌ای به فرآیند رسیدن به اقامت دائم انگلستان پس از تحصیل وارد نگردد.

آیا شرط حقوق برای ILR با شرط حقوق ویزای Skilled Worker متفاوت است؟

بله، شرط حقوق برای درخواست اقامت دائم انگلستان پس از تحصیل (ILR) با شرط حقوق مورد نیاز برای اخذ ویزای اولیه Skilled Worker متفاوت است و معمولاً در زمان درخواست ILR، بالاتر است. متقاضی در زمان درخواست ILR باید بتواند اثبات کند که در طول تمام سال‌هایی که تحت ویزای کاری بوده است، حداقل حقوق تعیین‌شده برای آن دوره را کسب کرده است و همچنین، آستانه حقوق تعیین‌شده برای زمان درخواست ILR را نیز رعایت کند. این موضوع در قوانین اداره مهاجرت بریتانیا با نام‌های مختلفی از جمله “Going Rate” یا “Minimum Salary Threshold” شناخته می‌شود و هدف آن اطمینان از استقرار موفقیت‌آمیز متقاضی در بازار کار بریتانیا است.

نتیجه‌گیری

اخذ اقامت دائم انگلستان پس از تحصیل یک هدف دست‌یافتنی اما نیازمند برنامه‌ریزی پنج‌ساله و دقیق است که با موفقیت در تبدیل ویزای Graduate Route به یک ویزای کاری طولانی‌مدت مانند Skilled Worker آغاز می‌شود. در این مسیر، علاوه بر رعایت الزامات حقوقی و مالی، حفظ وضعیت اقامت مداوم و عدم غیبت بیش از ۱۸۰ روز در سال، از اهمیت بالایی برخوردار است. موفقیت در این فرآیند، نه تنها به نمرات دانشگاهی، بلکه به درک دقیق قوانین مهاجرتی و استفاده هوشمندانه از فرصت‌های موجود در بازار کار بریتانیا وابسته است. مشاوران موسسه پیوند آماده هستند تا با تکیه بر تخصص خود در امور مهاجرتی و بازار کار UK، شما را در تمامی مراحل این مسیر پیچیده راهنمایی کنند تا به هدف نهایی خود، یعنی اخذ اقامت نامحدود، دست یابید.